Polikistik over sendromu; üreme çağındaki kadınlarda en sık
görülen endokrin bozukluk olup, yaklaşık olarak üreme çağındaki her 8-10
kadından birinde görülmektedir.
Polikistik over sendromu ultrasonda yumurtalıklarda çok sayıda küçük
kistlerin görüldüğü, adet düzensizliği, adet gecikmesi, kan testlerinde artmış
androjen hormon düzeyleri, tüylenme artışı, sivilcelenme, saç dökülmesi gibi
şikayetlerle karakterize bir hastalıktır.
Bu hastalığa sahip kadınlardaki adet düzensizliğinin ve hamile kalamamanın sebebi
yumurtlama bozukluğudur. Yumurtalar düzenli ve düzgün bir şekilde büyüyemez,
ideal boyutlara ulaşamadığı için çatlayamazlar, buna bağlı olarak polikistik over sendromu olan
kadınlarda adet düzensizlikleri, kısırlık, hamile kalamama gibi
problemler ortaya çıkmaktadır.
Polikistik over hormon
değerleri arasında
en çok dikkat çeken durum androjen hormon düzeyindeki değişikliklerdir. Polikistik over sendromlu
kadınlarda kanda androjen hormonlarının düzeyi ciddi
şekilde artmaktadır. Androjen hormonlarının kan değerlerinin artmasına bağlı
olarak; vücutta aşırı kıllanma,
sivilcelenme, ciltte lekelenmeler, erkek tipi saç dökülmesi görülmektedir.
Polikistik Over Nasıl Anlaşılır?
Polikistik over sendromu
olan kadınlarda androjen hormonlarında ki artışa bağlı olarak vücutta kıllanma artışı, yüz bölgesinde
sivilcelenme, saç dökülmesi, özellikle ense, koltuk altı, bel ve kasık
bölgelerinde ciltteki kahverengi lekelenmelere neden
olur.
Polikistik over saç
dökülmesi, androjen
hormon düzeylerindeki artıştan kaynaklandığı için erkek tipi saç dökülmesine
benzemektedir. Polikistik
over kıllanma artışı veya poliksitik over tüylenme artışı özellikle yüz
bölgesinde, sırt bölgesinde, uyluklarda ve göbek üstündeki bölgede
görülmektedir.
PKOS’lu kadınların
yaklaşık olarak yarısından fazlasında insülin direnci görülebilmektedir.
Özellikle obez, polikistik over sendromu yaşayan kadınlarda insülin
direnci daha sık görülmektedir. İnsülin direnci olan kadınlarda ilerleyen
yıllarda diyabet ve metabolik problemlerin görülme riski artmaktadır ve ciddi
sağlık problemlerine neden olabilmektedir.
Polikistik Over Tedavisi;
Polikistik over sendromunun
tedavisi; adet
düzensizliği, adet gecikmesi, vücutta tüylenme artışı, sivilcelenme ve hamile
kalamama gibi polikistik
over sendromunun sebep olduğu problemlere yönelik uygulanmaktadır.
Adet düzensizliği ve adet
gecikmesi için adet
düzenleyici ilaçlar kullanılmaktadır, bu ilaçları uzun dönem kullanmak
gerekebilmektedir.
Vücutta kıllanma artışı ve
sivilceler için özellikle
androjen hormon düzeyini azaltan tedaviler tercih edilmektedir. Polikistik overde sivilce,
polikistik overde tüylenme şikayeti doğum kontrol ilaçları
en sık kullanılan hormon içerikli ilaçların başında gelmektedir.
Hamile kalmak isteyen
polikistik over sendromu olan kadınlarda yumurta büyütme çatlatma, aşılama ve tüp bebek tedavileri
uygulanmaktadır.
Polikistik
Over Tedavisinde Verilen İlaçlar;
PCOS tedavisinde; adetlerin
düzenlenmesi, tüylenme ve sivilce artışı şikayetleri için genellikle benzer
ilaçlar verilmektedir. Polikistik
over için kullanılan ilaçlar hem adetleri düzenler hem de tüylenme artışını,
sivilcelenme şikayetleri ni
azaltmaktadır.
Polikistik over sendromu
tedavisi için ilaçların etkilerini görebilmek için 3-6 ay beklemek
gerekebilmektedir, adetler
düzene girmezse farklı hormon içerikli ilaçlarına geçilmektedir. Benzer şekilde
vücutta kıllanma artışı olan polikistik over sendromlu kadınlarda 3-6 ay içinde
tüylenme şikayetin de azalma görülmezse etki gücü daha yüksek ilaçlar tercih
edilmektedir, diğer bir deyişle PKOS ilaç tedavisinde basamaklı tedavi uygulanmaktadır.
Vücuttaki kıllanma artışı
ve sivilceler azalmaya başladığında lazer epilasyon uygulanabilir, ilaç tedavisinin etkisi ortaya çıkmadan lazer
epilasyon uygulanması faydalı olmayacağı için ilk aşamada önerilmemektedir. Polikistik overde ilaç
kullananlar, bu ilaçları uzun dönem kullanmaları
gerekebilmektedir.